آسانسورها یکی از تجهیزات مهم و ثابت در ساختمان سازی های بلند هستند. بنابراین تعمیر آسانسور نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار می شود. این وسیله هم به دلیل کارآیی زیادش و هم خطراتی که می تواند داشته باشد دارای حساسیت ویژه ای است. از این رو عملکرد صحیح و ایمنی آسانسورها نه تنها برای راحتی ساکنان بلکه برای حفظ جان آنها اهمیت بسیار زیادی دارد.
تعمیر سرویس و نگهداری آسانسور یکی از اصلیترین ضرورتها برای جلوگیری از بروز مشکلات فنی و افزایش عمر مفید دستگاه است. کوتاهی در سرویسهای دوره ای و تعمیرات به موقع می تواند منجر به بروز خرابیهای گسترده، از کار افتادن آسانسور و حتی خطرات جانی شود. برای مثال، یک کابل فرسوده که به موقع تعویض نشود می تواند آسیب جدی به سیستم کششی وارد کند. همچنین نقص در سیستم دربها ممکن است باعث گیر کردن کابین و بروز حادثه شود.
به همین دلیل، یک برنامه منظم تعمیر و نگهداری به همراه استفاده از خدمات تخصصی تعمیرات آسانسور ضروری است. ماداکتو آسانسور در این مقاله به طور مفصل درباره اجزای اصلی آسانسور، دلایل خرابی، اصول تعمیر، نکات ایمنی و روشهای نگهداری پیشگیرانه به بررسی می پردازد.
آشنایی با اجزای اصلی آسانسور
برای درک بهتر فرآیند تعمیر آسانسور، لازم است ابتدا با اجزای کلیدی آن آشنا شویم. آسانسور از چند بخش اصلی تشکیل شده که هر کدام به شکل مؤثر در عملکرد کلی دستگاه نقش دارند.
کابین و دربها: کابین همان فضای اصلی حمل افراد و بار است که متصل به سیستم کششی می باشد. دربهای آسانسور، که شامل درب کابین و درب طبقات هستند، نقش حفاظتی مهمی داشته و باید به صورت صاف و بدون نقص کار کنند. مشکلات دربها مثل گیر کردن یا بسته شدن ناقص از شایعترین خرابیها است.
سیستم کششی و موتور: آسانسورها عموماً به وسیله موتورهای الکتریکی و کمک کابلها حرکت می کنند. موتور، که نیروی لازم برای بالا و پایین بردن کابین را تأمین می کند، باید به طور مداوم مورد بررسی قرار گیرد تا از خراب شدن ناگهانی جلوگیری شود.
کابلها و قرقره ها: کابلها وظیفه حمل کابین و متعادل کردن وزن آن را دارند و نقش مهمی در امنیت آسانسور دارند. قرقره ها به چرخش کابلها و انتقال نیرو کمک می کنند و باید روانکاری و سرویس شوند.
تابلو کنترل و سیستم الکترونیکی: این بخش فرماندهی آسانسور را بر عهده دارد و شامل بردهای الکترونیکی، سنسورها و سیستمهای مدیریت است. خرابی تابلو کنترل ممکن است منجر به توقف ناگهانی یا عملکرد نادرست آسانسور شود.
علل رایج خرابی آسانسورها
شناخت علل اصلی خرابی آسانسورها کلید تعمیر سریع و مؤثر است. در ادامه مهمترین مشکلاتی که در طول زمان ممکن است به وجود آید را بررسی می کنیم.
خرابی موتور یا سیستم کششی: موتور آسانسور به دلیل کارکرد مداوم و فشار بالا ممکن است دچار فرسودگی شود. یکی از مشکلات رایج، سوختن سیمپیچها یا فرسودگی سیستم ترمز موتور است که موجب از کار افتادن آسانسور می شود. عدم روانکاری قرقره یا وجود گرد و خاک در اجزای موتور نیز می تواند این خرابی را تشدید کند.
نقص در سیستم دربها: خرابی درب، موتورها، سنسورها یا قفلهای الکترونیکی باعث می شود که دربها کامل باز یا بسته نشوند. گیر کردن دربها یا نبود امنیت کامل هنگام بسته بودن یکی از دلایل اصلی تماسهای تعمیرات آسانسور است.
مشکل در کابلها یا قرقره ها: فرسودگی کابلها به دلیل تحمل وزن زیاد یا تماس با اجسام خارجی یا پوسیدگی ناشی از رطوبت، نقطه ضعف بزرگ آسانسور است. قرقره ها نیز بدون روانکاری مناسب دچار زنگ زدگی و سایش می شوند که امکان شکست کابل را افزایش می دهد.
مشکلات سیستم الکترونیکی و تابلو کنترل: خرابی در برد کنترل یا قطعات الکترونیکی میتواند باعث اختلال در عملکرد فرمان دادن آسانسور شود. مشکلات نرمافزاری یا قطعی سنسورها و رلهها ممکن است آسانسور را در وضعیت توقف اضطراری قرار دهد.
نکات ایمنی و مراحل تعمیر آسانسور
مراحل اصلی تعمیرات:
ارزیابی و بررسی وضعیت آسانسور: مشاهده علائم خرابی، و بررسی وضعیت کلی آسانسور با استفاده از ابزارهای دقیق.
شناسایی و تشخیص دقیق مشکل: تشخیص دقیق محل و نوع خرابی بخش مهمی از تعمیرات است. تکنسین با استفاده از تستهای الکتریکی و مکانیکی علت اصلی خرابی را مشخص می کند.
انتخاب ابزار و قطعات مناسب: استفاده از قطعات اورجینال و ابزار مناسب تضمینکننده کیفیت تعمیر و دوام آسانسور است. این مورد هم در تعمیر و هم در طراحی و نصب آسانسور دارای اهمیت می باشد.
انجام تعمیرات مکانیکی و الکترونیکی: بسته به نوع خرابی، ممکن است تعمیرات شامل تعویض سیم پیچ موتور، تنظیم دربها، تعویض کابلها یا تعویض برد الکترونیکی باشد.
تست و راه اندازی مجدد آسانسور: پس از تعمیرات، آسانسور باید تستهای مختلف را از جمله تست بار، عملکرد دربها و ایمنی انجام دهد تا اطمینان حاصل شود که دستگاه به درستی کار می کند و آماده ارائه سرویس است.
نکات ایمنی:
رعایت اصول ایمنی فردی: تکنسین تعمیرات باید از کلاه ایمنی، دستکش، عینک محافظ و کفش ایمنی استفاده کند تا خطرات احتمالی کاهش یابد.
قطع جریان برق پیش از شروع تعمیرات: برق آسانسور باید به طور کامل قطع شود تا از بروز حوادث ناشی از برقگرفتگی و حرکت ناگهانی کابین جلوگیری شود.
استفاده از تجهیزات حفاظتی: تجهیزاتی مانند تسمه های ایمنی، قفلهای مخصوص و چراغهای هشدار دهنده باید در محل کار نصب شود تا احتمال بروز حادثه به حداقل برسد.
اهمیت حضور تکنسین متخصص و مجرب: تنها افراد آموزش دیده و دارای مجوز تخصصی مجاز به انجام تعمیرات آسانسور هستند تا هم ایمنی رعایت شود و هم کیفیت کار تضمین شود.
درخواست سرویس دوره ای آسانسور
نگهداری پیشگیرانه برای کاهش خرابیها
نگهداری پیشگیرانه بهترین راه برای کاهش هزینه ها و افزایش عمر آسانسور است. تهیه یک برنامه منظم ماهیانه یا فصلی به منظور بررسی قطعات اصلی و انجام تنظیمات اولیه، از بروز خرابیهای بزرگ جلوگیری می کند. همچنین گرد و خاک و خشکی قطعات متحرک مثل قرقره ها و موتور باعث افزایش سایش و آسیب می شود که روغنکاری منظم مانع از این مشکلات می باشد. جایگزینی به موقع قطعاتی مانند کابلها، موتور درب و لنت ترمز مانع بروز حادثه می شود. رعایت نکاتی مثل جلوگیری از فشار زیاد روی دکمه ها و عدم بازکردن دربها به صورت دستی به حفظ سلامت آسانسور کمک میکند.
تعمیر، سرویس و نگهداری آسانسور تاثیر مستقیم بر افزایش ایمنی، کاهش هزینه های تعمیرات اضطراری و افزایش عمر مفید دستگاه دارد. آسانسور به عنوان یک وسیله حساس و پیچیده، نیازمند مراقبتهای تخصصی و دقیق است. بی توجهی به سرویسها و تعمیرات می تواند علاوه بر خسارات مالی، جان افراد را نیز در معرض خطر قرار دهد.
توصیه اکید به مالکین ساختمانها و مدیران فنی این است که از خدمات مجاز و تخصصی تعمیر آسانسور استفاده کنند تا کیفیت خدمات بالا و مطابق استانداردهای جهانی باشد. همچنین آموزش کاربران در جهت استفاده صحیح سهم موثری در کاهش خرابیها دارد. نگهداری پیشگیرانه، استفاده از قطعات اصل و همکاری با تکنسینهای مجرب میتواند تضمین کننده عملکرد بینقص آسانسور و آرامش خاطر ساکنان و مراجعان باشد.